Home Forums Discussies Kennisbank Overloop IF vervangen

15 berichten aan het bekijken - 1 tot 15 (van in totaal 17)
  • Auteur
    Berichten
  • Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132

    Al sinds we Olijfje bezitten erger ik me aan de oude overloop. De klemmen zitten bovenaan de kuiprand met twee nadelen:

    1. Er hoeft niet veel te gebeuren om de rimlijn van de overloop uit de klem te laten schieten en dan staat de overloop vaak direct aan lei
    2. Met een 2:1 vertraging is het bij een beetje wind vervolgens zwaar trekken om de kar weer in positie te krijgen wat niet gemakkelijker wordt gemaakt doordat de zittend in de kuip je arm niet hoog genoeg boven de klem hangt om kracht te kunnen zetten.

    Langzamerhand is bij mij het idee ontstaan dat ik de overloop vanaf de kar wil kunnen aantrekken in plaats vanaf de kuiprand. Dan kun je in de juiste richting kracht zetten terwijl je niet hoeft te verzitten. Daar hoort ook bij dat de klem voor de overloop op de kar zit en niet op de kuiprand.

    Na lang dubben heb ik besloten om het luxe windward sheeting system van Harken te kopen. De 22mm Smallboat-versie is het systeem dat ik heb gekozen. Het windward sheeting systeem heeft een slimmigheid in de kar die ervoor zorgt dat de lei-klem op de wagen bij het zeilen open gaat en dat dan zittend aan loef de kar overal op de gehele lengte van de overloop gepositioneerd kan worden zonder dat eerst het touw aan lei losgemaakt hoeft te worden.

    Uberhaupt vind ik windward sheeting niet supernoodzakelijk op een IF. Zeker niet als er nauwelijks wedstrijden worden gezeild. Het kan ook best een beetje minder lux en zeker een goedkoper. Zeilen is voor mij echter spelen met trim, altijd kijken of je een beetje sneller kunt en dan is dit een leuke extra trimmogelijkheid.

    Ergens in de afgelopen winter heb ik de spullen via de zeilmaker binnengekregen en afgelopen weekeinde was ik zover om met de installatie van het systeem te beginnen. Bij deze wil ik de bevindingen delen. wellicht heeft iemand er iets aan. Verder hoop ik feedback te krijgen op de vraag: kit je de balk dicht waar hij in de boot is vastgezet of niet….

    Losmaken oude rail ging verbasingwekkend gemakkelijk. Ik had verwacht dat schroeven van messing zouden zijn; alle oude schroeven aan boord lijken van messing te zijn. Dat zou betekenen dat ze door oxide wellicht muurvast zouden zitten, dat bij pogingen tot losdraaien koppen zouden beschadigen of schroeven zouden breken. De schroeven waren idd van messing, maar goed verchroomd of vernikkeld en totaal niet  geoxideerd. Ik had ze in minder dan 10 minuten allemaal los.

    Volgende verrassing was dat de afstand van schroefgaten in rails blijkbaar al lang een stadaard volgt. De nieuwe rail kan zonder aanpassing van rail of balk weer in de balk worden vastgeschroefd. En ik had zonder vooropgezet plan dezelfde schroefmaat gekocht als van de oude messing schroven, maar dan in RVS.

    Van Wouter versluis had ik begrepen dat de overloopbalk van teak in zijn boot ooit vervangen was omdat de balk was gaan rotten daar waar de balk aan de boot was vastgeschroefd. Het leek me zinvol om de staat van de balk bij Olijfje ook te controleren voordat ik er een nieuw systeem op ging schroeven. Volgende stap was daarom om de moeren lost te draaien die via een slotbout door de balk de balk aan de boot vastmaken. Aan beide kanten zijn het er twee. De moeren zijn bij de IF  bereikbaar helemaal aan de voorkant van de bakskist. In de M26-1 die in de loods naast Olijfje ligt moeten de moeren losgedraaid worden vanuit de hondekooi.

    Met het losdraaien van de moeren was ik er niet. De balk zat aan beide kanten muurvast geklemd in de gleuf die daarvoor in de kuip is gelamineerd. Ik had de balk nog nooit eerder losgehad en meende kit te zien tussen balk en randen van de gleuf. Gelukkig was er een potkrik beschikbaar. met zo’n ding kun je heel gecontroleerd vreselijk veel kracht zetten en til je een kant van de balk zo uit de boot. De andere kant was lastig want de andere kant zat al los en daarmee kon de potkrik geen kracht meer zetten. Oplossing is om de moeren net niet van de slotbouten af te draaien de losse kant gaat dan niet verder los dan de moeren toelaten en de potkrik heeft nog effect op de andere kant. Een leermoment !

    Eenmaal los was er aan de zijkanten van de balk geen spoor van kit. Wat op zwarte kit leek was gewoon vuil dat zich waarschijnlijk vanaf bouwjaar 1977 heeft opgehoopt De overloop heeft in Olijfje – en waarschijnlijk bij alle IF’s – oorspronkelijk alleen maar vastgezeten met slotbouten en moeren. Reden dat de balk zo vast heeft gezeten dat ik m met een krik los moet maken weet ik nog niet precies. Mogelijke oorzaken zijn:

    • de balk lijkt iets trapeziumvormig; misschien klemt hij in de ruimte in tussen de banken
    • wellicht zijn de schroefgaten in kuipbaken en balk niet helemaal uitgelijnd en verhinderen schroeven onde spanning dat de balk er gemakkeijk uit wordt getild
    • Er wat rond de schroefgaten materiaal gebruikt on de schroefgaten af te dichten. Misschien had dit ook een lijmende werking
    • Er het vuil zorgde voor een klemmende werking bij het uittillen

    Nu is het de vraag wat ik met de balk ga doen:

    • Alle teak op Olijfje was ongelakt. helmhout, overloop, kajuitluik. Op zich vind ik dat wel wat hebben. Karel Kuiper gaf me de raad om de balk met schoonmaakazijn schoon te maken. Karel, dank voor de tip ! alle vuil verdwijnt uit de nerven en er blijft een prachtig egaal grijs-bruine kleur over. Schonmaakazijn werkt !
    • Inmiddels heeft mijn broer een luik gemaakt; een massief teak frame met louvre-latjes erin. Ongevraagd heeft hij het luik prachtig gelakt. Dat vraagt er eigenlijk om de balk en helmhout ook te lakken. Ik ben er nog niet uit…
    • Eenmaal vastgezet heb ik de keus:
      • gewoon erin zetten zonder kit; de boel kan dan nat worden, maar ook weer opdrogen
      • ruimte tussen gelcoat en balk opvullen met kit. Dan kan er geen vuil meer bij dat nat blijft. Maar wordt de balk om een of andere reden toch nat waar hij is vastgeschroefd, dan droogt hij ook minder snel.
      • Wie heeft hier een gefundeerde mening ? Ik nijg ernaar de constructie van de fabriek te volgen. alleen de schroefgaten afdichten met HPX-butyltape en verder de boel zoveel mogelijk laten ademen. Schoonmaken zal door de krappe ruimte lastig zijn, maar de balk kan een of tweemaal per jaar los om vuil dat de balk nat houdt te verwijderen. Het heeft vanaf 1977 goed gezeten….

    Hieronder een paar foto’s:

    • waar zitten de slotbouten
    • hoe een potkrik behulpzaam kan zijn, kijk naar waar de balk heeft vastgezeten. een aangekoekte laag vuil over de hele hoogte van de balk !
    • Schoongemaakte gleuf in kuip. Hier wordt de balk vastgezet.
    • De oorspronkelijke eindstoppen met katrolletjes.

     

    Daar waar de overloop tussen de banken geklemd heeft gezeten was het hout kletsnat maar zeker niet verrot. De balk is gewoon bruikbaar.

     

     

     

     

    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132
    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132

    Hoe de potkrik van nut kan zijn

    De zijkant van de overloop laat daar waar hij ingeklemd heeft gezeten een laag aangekoekt vuil zien die ik eerst aanzag voor zwarte kit.

    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132
    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132

    oorspronkelijke eindstoppen met katrollen

    Deze zijn voor Paul Brandt.

    Michiel Veldkamp
    Deelnemer
    Aantal berichten: 93

    Hans,

    Ik dacht dat voor het Harken systeem de rail verhoogd moet worden. Hoe heb je dat opgelost?

    Ik heb destijds de bovenkant gekit en onderaan ruimte gelaten op evt vocht te lozen.

     

    groet

    Michiel

    Michiel Veldkamp
    Deelnemer
    Aantal berichten: 93

    Hans, heb je de 386 kg versie 2745 genomen of de 567 ‘high load’ 2746?

    Michiel

    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132

    Twee vragen; Laat ik ze in deze reactie samen beantwoorden:

    Hoogte rail:

    De balk en de rail zijn op Olijfje samen hoog genoeg om de slede vrij te houden van de gelcoat op de banken. Er is een mm of drie speling tussen de onderkant de slede en de gelcoat. Van tevoren had ik zwarte PE-plaat van 3 en 4 mm gekocht en daar strips van geknipt die exact even breed waren als de rail. Daarmee zou ik de rail iets hoger kunnen plaatsen, maar dat was niet nodig.

    Als alternatief had ik ook PE strips gemaakt die tussen balk en kuip geplaatst konden worden. Ik indien nodig dus kiezen:

    • alleen de rail iets verhogen of
    • balk iets hoger plaatsen.

    Dit laatste heeft een klein nadeel. In Olijfje is de balk een klein beetje trapeziumvormig. de balk zit mooi klem aan de zijkant in het slot tussen de banken. Aan de onderkant verhogen maakt dat de balk minder klemt in het slot. Er kan gemakkelijker vuil bij en voor- of wachterwaartse krachten geven wat meer kans op beweging. De bevestiging van de balk rekent bij hoger plaatsen meer op alleen de bouten. Ik kan moeilijk inschatten hoe belangrijk dit is. Wat ik wel weet is dat de balk in 1977 is geplaatst en goed vast zat toen ik m loshaalde voor inspectie en verwisselen van rail.

    Mijn voorkeur was daaarom om alles weer precies zo vast te zetten als het zat.

    Ik heb van wouter Versluis gehoord dat de balk bij hem een paar mm minder hoog was en dat bij hem slede de banken wel raakte. Vandaar waarschijnlijk ook jouw vraag.

     

    Wat ik besteld heb is:

    • HK2746 22mm SB CB HL windward sheeting kar
    • HK2720.120 22mm SB rail CB 120cm
    • HK2740 Harken 22mm SB enkel overloopblok, Dit is een eigenlijk veel te dure oplossing om de touuwen aan te bevestigen. Een oog met blok kan ook prima. Daar heeft Adri voor gekozen.

    De rail is mooi plat. Maar moet dus in sommige gevallen worden verhoogd. er zijn ook gewoon hogere profielen beschikbaar. Dat is de beste oplossing vind ik.

    Misschien goed om ook de maten van de overloop nog te vermelden; daar was laatst vraag naar:

    Marieholm IFE:

    Lengte: 121 cm

    hoogte: vergeten te noteren

    breedte bovenkant: 37 mm

    breedte onderkant: 35 mm

     

    Bediening overloop zittend aan lij

    Ik zeil graag zittend aan lij. Heb dan mooi zicht op voorlijk van fok of genua. en de telltales. Verder vind ik het heerlijk om dicht bij het water te zitten.

    Daarom vond ik het wel een mooi idee om de overloop ook te kunnen bedienen, zittend aan lij. Eeen schematische weergave van de hoe ik dat doe met het windward sheetingsysteem staat in het volgende plaatje.

     

     

     

     

    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132
    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132


    Een voor de functie en kijkend naar alternatieven veel te dure maar wel erg mooie oplossing om de overloop bedienbaar te maken. Voor mij had het drie voordelen om toch te kiezen voor de dure harken-oplossing:

    • het ziet er zo mooi als een geheel uit.
    • het geeft de mogelijkheid om zonder plaatsen van extra beugels of blokken in de kuip te kiezen voor een 2:1 of 3:1 vertraging
    • alle krachten die nodig zijn voor het verplaatsen van de overloop grijpen nu aan op de balk. aan de kuipwand kan best een oog stevig verankerd worden, maar dat vraagt wat aandacht. De schroven waarmee een oog aan de kuiprand vastzit moeten niet door de kuipwand getrokken kunnen worden.
    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132

    Een opgeknapte balk met nieuwe rail en slede zijn net geplaatst.

    Hans ten Cate
    Deelnemer
    Aantal berichten: 132

    Mijn eerste zeiltochten met nieuwe overloop zijn gemaakt. Het idee van aantrekken vanaf de wagen (zeilend aan loef) of  bediening vanaf de lijzijde werken wat mij betreft fijn. Zitten in de kuip aan loef kon ik bij een beetje wind nooit genoeg kracht maken om de overloop  aan te trekken vanwege de rare hoek die mn arm moest maken om de lijn aan te trekken. Het lukte alleen als ik op het dek zat te sturen en dan de lijn aantrok

    Trekken vanaf de kar is een voor mij natuurlijker beweging; ik kan veel meer kracht zetten. Dat geldt ook voor de manier waarop ik de lijn rond heb lopen. Ook vanaf lij kan ik nu de overloop zonder al te veel moeite aantrekken. Om de lijn vanuit de lij-positie uit de klem te halen moet ik wel even richting de wagen bewegen.

     

    Hans ten Cate

    Frank Visser
    Deelnemer
    Aantal berichten: 4

    Hoi Hans,

    Afgelopen weekend heb ik in de tourklasse meegezeild, en voor het eerst de overloop leren bedienen. En wat een klote ding is dat zeg! Los – Rammen – Vast was mijn motto. Met een slechte layout van de lijnen. Dus gelijk maar op zoek naar iets goeds, en zo kwam ik op jouw prachtig volledige uitleg. Ik heb toch nog een paar vragen:

    – Harken zegt dat de 22mm een small boat versie is. Dat is blijkbaar genoeg voor onze Marieholms? Is een 27mm niet nodig?

    – Je hebt de 2720 lage rail gekozen. Maar met maar 3mm speling bij jou vind ik dat best krap. Is het niet veiliger om sowieso voor de 2725 hoge rail te kiezen? Of je laagste punt van de slede de bovenkant van je balk? Komt hij daar niet onder? Dan kan ik dat controleren voordat ik een lage of een hoge rail koop.

    – Als je een 120cm rail koopt, past het geheel dan met de eindblokken nog in de kuip? Of moet je de rail dan alsnog inkorten?

    – Je kunt dus met een enkel blok eindstuk een 1:3 vertraging maken? De 22mm 2746 heeft maar zelf één blok, dus daar kun je maximaal een 1:3 van maken. Maar dat heb ik nu ook, al zitten de lijnen onhandig en is de traveller oud en loopt hij niet licht, maar ik vind dat alleen zeilend eigenlijk te zwaar trekken.

    – Een alternatief zou zijn om toch de dubbele eindblokken te nemen, en dan de lijn nog eens over de hele kuip te laten lopen zodat hij er bij de lijzijde uitkomt en je er zittend vanaf loef lekker met je gewicht aan kunt gaan hangen, en dan red je het misschien wel met 1:3.

    – Een ander alternatief zou zijn om het 27mm systeem te kopen waarbij de 1635 wagen twee blokken heeft en je wel 1:4 kunt maken met een dubbel eindblok. Maar dan komt de lijn nog steeds heel onhandig onder je elleboog uit het laatste blok. Terwijl je hem juist van tegenover je wilt hebben zodat je er goed aan kunt gaan hangen als dat nodig is

    – Ik lees dat een probleem met dit systeem kan zijn dat hij met lichte wind heen en weer blijft tikken omdat hij nergens locked. Mensen raden daarom de eindblokken met klemmen aan. Die zijn heel fijn extra duur. Maar daarmee kun je hem dan wel goed in het midden vastzetten. Mis je dat niet met de eindblokken zonder klemmen die jij hebt gemonteerd?

    Dus eigenlijk kom ik er achter dat als ik dit wil, ik twee opties heb:

    – het 22mm systeem met dubbele eindblokken en klemmen zodat ik 1:3 heb en ik de lijn bij harde wind met mijn gewicht van lij naar loef kan trekken om de wagen meer naar loef te krijgen

    – het 27mm systeem met dubbele eindblokken en klemmen zodat ik een 1:4 heb, waarbij de lijn aan loef onder mijn elleboog uitkomt, maar het wel lichter trekken is om de wagen naar loef te krijgen

    Het heeft mij wat hoofdbrekens en veel lezen over hoe zo’n windward systeem werkt gekost om dit te begrijpen, maar klopt dit denken jullie?

    Groeten, Frank

    Frank Visser
    Deelnemer
    Aantal berichten: 4

    ps. ik ben ook nog even in de war met 1:2, 1:3 en 1:4. Is de tekening van Hans geen 1:2? Start op het eindblok en maar 1 vertraging erin.

    Als je op de wagen start met een dubbel eindblok dan wordt het 1:3 toch? Maar kun je bij de 22mm op de wagen starten?

    Frank Visser
    Deelnemer
    Aantal berichten: 4

    sorry, nog een ps 🙂 In dit plaatje is inderdaad een 2746 te zien met de lijnen gestart op de wagen en dan bereik je met 1 eindblok een 1:3 vertraging. En komt je lijn richting loef uit de wagen, dus kun je er lekker met je gewicht aan hangen. Dat lijkt een goede situatie. Beter voor mij denk ik dan hoe Hans het getekend heeft.

15 berichten aan het bekijken - 1 tot 15 (van in totaal 17)
  • Je moet ingelogd zijn om een antwoord op dit onderwerp te kunnen geven.